در اين بخش به اموزش و يادگيري براي افعال معتل در زبان عربي پرداخته ايم كه اميد مي رود مورد توجه و اموزش شما قرار گيرد.
مضارع اجوف وامر آن
برای نوشتن مضارع فعل اجوف ابتدا باید مشخص شود که بر وزن یفعِلُ مضارع می شود یا یفعَل ُ یا یفعُل ُ .
قاعده کلی این است که اگر اصل فعل اجوف یعنی قبل از اعلال آن یایی بود ؛ مضارع بر وزن یفعِل ُ نوشته شود زیرا حرکت متناسب با حرف یا کسره است مثل سیَرَ = یسیرُ صیرَ =یصیرُ بیَع = یبیعُ
اما اگر اصل حرف عله واو بود مضارع بر وزن یفعُلُ نوشته می شود مثل قول = یقول ُ عود = یعود ُ عوذ = یعوذُ .
اما فعلی نداریم که اصل حرف عله آن الف باشد زیرا الف در اصل واو یا یا بوده است که به الف تبدیل شده است مثل قول = قال . بیع = باع ، اما نحویون گرامی وزن یَفعَــلُ را نیز بی نصیب نگذاشته اند و یکسری فعلها را بر این وزن مضارع کرده اند از آن جمله اند :
فعلهای خاف ؛ نام و نال بر وزن یفعَل ُ مضارع می شوند با اینکه اصل حرف عله در آنها اینچنین بوده است : خوَف. نوَم . نیَل َ .
در مضارع اجوف صیغه های جمع مونث اعلال به حذف حرف عله دارند یعنی از چهارده صیغه فقط دوصیغه آنها حرف عله حذف می شود :
صرف مضارع فعلهای اجوف :
یعودُ . یعودانِ .یعودون َ. تعودُ .تعودانِ . یعُدن َ .
تعودُ. تعودانِ . تعودونَ . تعودین ُ . تعودان ِ . تعُدن َ .
امر : عُد . عودا . عودوا . عودی . عودا . عُدن
أعودُ . نعود ُ
یکون ُ . یکونان ِ . یکونون َ .تکون ُ .تکونانِ .یکُـنّ
تکون ُ . تکونانِ . تکونونَ . تکونینَ . تکونانِ . تکُـنّ .
امر : کُن . کونا . کونوا . کونی . کونا . کُنّ .
أکون ُ . نکون ُ .
راح : یروحُ ( می رود ) . یروحان ِ . یروحون َ . تروح ُ . تروحان ِ . یرُحن َ .
تروحُ . تروحان ِ . تروحون َ . تروحین َ . تروحان ِ . ترُحنَ .
امر: رُح . روحا . روحوا . روحی . روحا . رُحنَ .
أروحُ . نروح ُ .
یصیر ُ . یصیران ِ . یصیرون َ . تصیر ُ . تصیران ِ . یصِرن َ .
تصیرُ . تصیران ِ . تصیرون َ . تصیرین َ . تصیران ِ . تصِرن .
امر : صِر . صیرا. صیروا . صیری. صیرا . صِرنَ .
أصیر ُ . نصیرُ . ( سار و باع هم اینطور صرف می شوند )
اما :
ینال ُ . ینالان ِ. ینالون َ . تنالُ . تنالان ِ . ینـَـَلن َ .
تنال ُ . تنالان ِ . تنالون َ . تنالین َ . تنالان ِ . تنـَـلن َ.
امر: نَل . نالا . نالوا .نالی . نالا . نَلن َ .
أنال ُ . ننال ُ .( خاف و نام هم مثل ینال ُ مضارع و امرمی شوند ).
